Türk Cumhuriyetleri neden birleşemiyor, Türk Birliği neden kurulamıyor. Bugün değişik millet gurupları ve bağlaşık devletleri çeşitli organizasyonlar, cemiyetler oluşturup, başarılı bir şekilde devam edebiliyorken dini, dili, kültürü aynı Türk Cumhuriyetleri neden bir birlik oluşturamamaktadır. Türkiye Avrupa Birliği'ne, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Bağımsız Devletler Topluluğuna-BDT dış kapının mandalı olmaya çabalamaktadır. Türk Cumhuriyetleri neden en azından hepsine ve hatta dünyaya fayda sağlayabilecek organizasyonlar, şirketler, okullar, akademiler kuramamaktadırlar.
Bu ve bunun gibi soruların birden çok cevabı vardır. Büyük devletler, lider tartışmaları, bütçe tartışmaları ve hatta tartışamamak, konuşamamak veya konuşulanı neticelendirememek, geniş ve ileri görüşlü olamamak. Askeri, bilimsel, ticari şirketler ve organizasyonlarda süreli, limitli, bütçeli yöntem belki de bu sorunları aşabilecektir. Türksoy üyesi Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye devletlerinin hepsinin tasarrufları batı Avrupa devletlerinde bulunurken, vatandaşlarından tasarruf değil iş yapmalarını isteyen Türk Cumhuriyetleri neden kendileri tasarruf yerine devletlerarası oluşumlar yapmamaktadırlar. Türkmenistan, İsviçre tipi tarafsız devlet olmak amacıyla Türksoy'a mesafeli dururken, Rusya'nın yönetimini değiştirdiğinde nüfuzu altına girecekken neden tasarrufunu Almanya'da Deutsche Bank'ta tutmaktadır. Türk Cumhuriyetleri oldukça zenginleşmişken bu zenginliklerini faydalı ve geleceklerini güven altında tutacak bir Türk Birliği için kullanmamaktadırlar.
Geniş, köklü, tarihi, zengin bir medeniyete sahip Cumhuriyetleri birleştirmeyi, ortak kültürü pekiştirmeyi geçmişte ve bugün de çok sayıda Türk düşünürü dile getirmiştir, getirmektedir. Büyük devletlerin bu kadar güçlendiği bir dönemde yüz yıllık fırsat kaçmak üzeredir, belki de dar-ileriyi göremeyen siyasetçiler ve etkili casuslar yüzünden mümkün değildir artık. Türk dünyasının insanlığa, dünyaya faydalı olabilecek çok sayıda girişimi, bilimsel, askeri ve ticari gelişimi engellenmiştir.