Uluslararası toplum, tarih yazarları öldürülen Türkler olunca hep duyarsız kalmıştır. Tarihin bir günde en çok insan öldürülen soykırımlarından biri 31 Mart 1918 günü Azerbaycan Türkleri'ne karşı işlenmiştir. 31 Mart 1918 günü Ermeniler, Türkleri Kafkaslar'dan temizlemek amacıyla Bolşevik Rusya'nın yardımıyla Bakü merkezli etnik temizlik kampanyası yürütmüşlerdir.
Kaynaklara göre Bakü'de 22.000-50.000, Şamahı'da 55.000 ve diğer şehirlerde 35.000 Kafkas Türk'ü çeşitli işkencelere maruz kalarak hayatını kaybetmiştir. Ölenlerin %70 i yaşlı, kadın ve çocuklardır.
1. Genel Savaş'ta (1.Dünya Savaşı) Bakü, Dünya petrol üretiminin %15 ini tek başına karşılamaktaydı. Ruslar'ın savaşın sonlarına doğru Çeçenistan'daki Grozni'yi kaybetmesiyle tek petrol bölgesi Bakü kalmıştı. Kafkas Türkleri yıllardır zorla göçe tabi tutularak eritilmiş, topraklarına diğer bölgelerden yerleşimciler getirilmişti, 1918 katliyamı da 1905'in devamı niteliğindeydi ancak nüfus çoğunluğu yine de Türkler'deydi. Bakü, Şubat-Mayıs 1918 arasında hüküm süren Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan'ın oluşturduğu Ruslar'ın güdümündeki Kafkas Federasyonu altında ve Ermeni bir yönetici (Bolşevik Şahumyan) tarafından idare edilmekteydi. Ruslar, Ermeniler'e güvenmekte, Türkler'e karşı derin bir şüphe duymaktaydı. Bu yüzden bölgedeki Ermeniler silahlandırılmıştı. Çarlık Rusya'sının yıkılmasıyla dağılan Kafkas bölüğü (Çeçen,İnguş,Karaçay,Azeri,Dağıstan,Oset) askerleri 9 Mart'ta Bakü'ye gelince komutanı tutuklanır. Ermeniler ve Sovyet Ruslar 30 Mart günü Evelina gemisiyle Bakü'den ayrılmak isteyen Kafkas bölüğü askerlerine izin vermez, gemi personelinin silahları alınır, limandaki askerlerin silahları alınır, itiraz edenler öldürülür. 31 Mart günü Türkler protesto gösterisi düzenler. 4.000 kişilik Taşnaksütyun Ermeni silahlı örgütü, Bolşevik-Sovyet'lerin yeni Kafkas Ordusunun 6.000 kişilik ağır silahlı gücü Bakü ve çevreleyen bölgelerdeki Türkler'in felaket günlerinde aktif rol oynamıştır. Olaylar sırasında 31 Mart günü ve gecesinde 25.000 den fazla Azerbaycan Türk'ü katledilmiş, Gence, Şamahı, Guba İrevan, Zengezur ve Basarkecer bölgelerinde 2 günde 60.000 Türk, Pan-Türkist ve devrim karşıtı oldukları gerekçesiyle katledilmiştir. Silahsız Türkler, Rus ve Ermeniler'e karşı koyamamışlardır. Ermeniler, Ruslar'ın desteğini alınca vahşice Bakü ve çevresindeki bütün Türkleri katletmeye-soykırıma girişmişlerdir. Katliyamdan kurtulanlar dağlık alanlara ve Gence bölgesine kaçmışlardır.
Osmanlı'nın son günlerindeki soykırıma Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu müdahele etmiş, 10 haziranda Gence'ye, 15 Eylül'de Bakü'ye girerek Azerbaycan Türkleri'ni rahatlatmıştır. 28 Mayıs 1918' de kurulan Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti bölgede egemen olmuştur.
31 Aralık 2010 Nevada, 27 Mart 2012 New York Senatosu 31 Mart'ı Azerbaycan Anma Günü olarak kabul etmişler ve soykırımı tanımışlardır.
Azerbaycan'lı Şair Ahmed Cevad'ın 1919'da çıkardığı Dalga isimli şiir kitabında yer verdiği Çırpınırdı Karadeniz o günler için yazılmış bir şiirdir.
31 Mart, Azerbaycan'da Soykırım Günü olarak bilinir ve her yıl anma programları organize edilir.
| Bu haber 4412 defa okunmuştur.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
