Suçtur.
Ekonomik nükleer bombadır.
Libor (London Interbank Offered Rate) dünyanın her tarafındaki bankaların diğer banka ve finans kuruluşlarından borçlanırken ödeyeceği faiz miktarıdır. $350 trilyonluk işlem yapılır.
2008 yılında dumanı tütmeye başlayan skandal 2012'de patlamıştır. ABD, İngiltere, Almanya, Hollanda gibi ülkelerdeki 20 büyük banka soruşturulmuştur. İngiltere'deki B. Bank toplamda $420 milyon, ABD' deki U.. Bank toplamda $1.5 milyar, Almanya'nın D. Bank toplamda $2.5 milyar, Hollanda'daki R. Bank 700 milyon avro gibi para cezaları almışlardır.
Libor skandalında bankacılardan oluşan bir kartel, komisyon aldıkları dünyanın sayılı büyük bankalarının düşük faizle borçlanmalarını sağlayıp, kazanç temin etmişlerdir, sadece bir kişi hapis cezası almıştır, yüklü para cezaları uygulanmıştır.
Para Kartellerinin neler yapabildikleri ortaya çıkmıştır.
Lira Manipülasyonu
Bu yıl mart ayının son haftası - yerel seçimlerden önceki hafta; Lira swap (değiş tokuş) faizi Londra piyasasında %20 lerden, %1300 lere tırmanmış, dolayısıyla Lira değer kaybetmiş (%5), dış borç yükselmiş, dış borç faizi de yükselmiş, borsa düşmüştür. Hadise, Küresel Kundakçıların likidite sıkışıklığı yaratarak ülkeye diz çöktürdükleri 2001 kriziyle benzerlik göstermiştir.
Türkiye' nin taarruza cevabı maalesef veya belki de zorunlu olarak kısa vadeli olmuştur. Değiş-tokuş (swap) piyasasını önce kurutmayı, 9 Mayıs'ta ise $1 milyar satışını devlet bankaları aracılığıyla yaparak dengelemeyi sağlamıştır.
Ekonomik büyümenin yavaşladığı, enflasyonel baskının arttığı, resesyon işaretleri veren güzel ülkede, dövizin yükselmesi aşırı borçlanmayı tetiklemiştir yani Türkiye yaralanmıştır, her zaman söylediğimiz geçen yıl yürürlüğe giren veri-data transferi antlaşması da en sağlam dış yatırımcı olan gurbetçi yatırımcıyı ülkeden soğutmuştur.
Lira değiş-tokuş piyasasında yurtdışı yatırımcılar, spekülatörler, ülke borçlanma kağıtları-senetlerine (bond) yatırdıkları paralarını mecburen lira takas yaparlar, kendi aralarında, kendi paraları üzerinden yaptıkları kuvantos (quantos) anlaşmaları da vardır. $35 milyarlık günlük Lira marketi ülkeye yıllık $14 milyarlık dış yatırım katkısı - sıcak para sağlamaktadır.
Lira manipülasyonu konusunda devlet yetkilileri ABD'li J.P.M isimli spekülatörü, (kötü şöhrete sahip R. ailesinin yakın dostu, ABD'de onlarca şirket ve demiryolu sahibi) suçlamışlardır, ilginç bir şekilde fotoğraf çektirmekten utanan ailenin ismini söyleyince Lira durulmuştur. Yapılan her işlemin izi olduğu halde ceza davası açılmamıştır. Ailenin ABD'nin ticari şövalyelerinden biri olduğu bilinmektedir. Bir diğeri de $2.2 trilyonluk ABD fonunu kontrol eden M.L. dir (Eski ekonomi bakanının çalıştığı banka). İlginç bir şekilde eski ekonomi bakanı da aynı günlerde Londra'da bulunmaktaydı.
Libor manipülasyonunda gerekli cezalar verilmiş, Lira manipülasyonu sineye çekilmiştir.
Türkiye yapısal değişikliklerle; eski yönetimin borçlanabildiğin kadar borçlan ekonomisini değiştirebilir, cari fazla veren-bütçe fazlası veren, rezervleri dolu, israfı önleyen, yağmaya son veren, hakça paylaşan, çokça üreten bir ülke olabilir.
Bu haber 2294 defa okunmuştur.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
